Psikiyatrik İlaç Tedavisi
Psikiyatrik ilaç tedavisi, günümüzde ruhsal hastalıklarda hem ilaçlı tedaviler hem de psikoterapi tedavileri kullanılmaktadır. Ancak ruhsal hastalıklar daha ziyade soyut bir rahatsızlık gibi görüldüğünden sanki ilaçla tedavi edilmeyecekmiş şeklinde genel ve yanlış bir inanış bulunmaktadır. Ayrıca bu ilaçların yan etkilerinin çok olduğu, bağımlılık yaptığı şeklindeki düşünceler de bu yanlışı desteklemektedir.
Aslında psikiyatride ilaçlı tedavinin geçmişi çok yenidir. 1950’lerden öncesinde kullanılan ilaçların geneli yatıştırıcılar biçimindeydi. 1930’lardan sonra ise bazı uyarıcılar şeklinde ilaçlar kullanılmaya başlanmıştır.
40’lı yıllardaki hasta analiz raporlarına bakıldığında ilaçların yaygın olarak kullanıldığı görülmeye başlanmıştır. Hem yatan hastalar hem de ayakta tedaviler için en az bir ilaç kullanılmaktaydı. Ancak bu ilaçlar nadiren belgelenmekteydi.
Günümüzde ise zihinsel hastalıkların tedavi sürecinde aktif olarak kullanılan ilaçlar izlenmekte, sonuçları gözlemlenerek takip edilmektedir. Genel inanışın aksine de bu ilaçlar, ağır yatıştırıcılar olmayıp bağımlılık da yapmamaktadır.
Psikiyatrik ilaç tedavisinde ilk önce kişinin hangi psikolojik probleminin olduğuna bakılmalıdır. Psikolojik problem ne ise o konuda detaylı tedavi edilmesi gerekmektedir.
Psikiyatrik ilaç tedavisinde en önemli ayrıntılardan bir tanesi de kişiye özel ilaç tedavisinin uygulanmasıdır. Her ilaç aynı rahatsızlık olsa bile kişide aynı etkilere neden olmaz ve bazen ters etki yapar bu yüzden kişinin bir farmakogenetik profilinin çıkarılması gerekmektedir. Detaylı laboratuvar incelemelerinden sonra kişinin kullanacağı ilaç ve doz ayarlaması planlanır bu sayede kişi çok daha erken iyileşme gösterir ve ilacın yan etkileri minimuma indirilmiş olur.
Psikiyatrik İlaç Tedavisi Nedir?
Zihinsel rahatsızlıkların tedavisinde psikoterapinin yanı sıra ilaçla uygulanan tedaviye (farmakoterapi ) psikiyatrik ilaç tedavisi denilmektedir. Psikiyatrik ilaçlar belli psikiyatrik semptomları oluşturan anormallikleri düzeltmek ya da düzelmesine yardımcı olmak için kullanılmaktadır.
Ruhsal hastalıkların tedavisinde çok çeşitli ilaç türleri kullanılmaktadır. Bunların en sık kullanılanları antidepresanlar, anti-psikotik ilaçlar, kaygı önleyiciler, duygudurum dengeleyiciler ve uyarıcı ilaçlardır.
Ülkemizde psikiyatrik ilaç tedavisinin yapıldığı ilaçlara karşı büyük bir ön yargı bulunmaktadır. Bu ilaçların güvenilir ve etkili olmadığına, bağımlılık yaptığına inanılmakta ve bu da bu ilaçların ya kullanılmamasına ya da yeterli doz veya süre alınmamasına neden olmaktadır.
Bu tarz ilaçlar için doğru bilinen yanlışlar vardır. Şöyle ki;
- Psikiyatrik ilaç tedavisinde psikiyatrik ilaçlar kilo aldırır. Bu tamamen yanlış bir inanıştır. Sadece belli başlı ilaçlar, iştah açması sebebiyle kilo artışına neden olmakla birlikte bu ilaçlar iştah azlığı nedeniyle kilo kaybeden hastalarda kullanılır. Kilo problemi olan veya almak isteyen hastalarda asla kullanılmaz.
- Antidepresanlar bağımlılık yapar. Bu inanışta tamamen yanlıştır. Bu ilaçlar bağımlılık yapmaz. Ancak doktor kontrolünde kullanılmalıdır. Çünkü gerekli durumlarda dozu ayarlamak gerekir. Bu olmazsa bazen hastalarda farklı tepkilere neden olabilir. Bunlar sıkıntı hali, uykusuzluk ve huzursuzluk halidir.
- Bu ilaçlar kısırlık yapar. Psikiyatrik ilaçların hiçbiri kısırlığa neden olmaz. Ancak çok gerekli olmadıkça gebelik süresince ya da anne süt verirken bebeğe zarar vermemesi amacıyla kullanılması önerilmez.
- Psikiyatrik ilaçlar uyku yapar. Sadece bazı ilaçlar uyku yapar. Bu ilaçlarda uyku sorunu olan hastalarda kullanılır.
